“Groei in isotopenmarkt” – Curium in het Noord-Hollands Dagblad

Lees hier het artikel in de wetenschappelijke bijlage van het Noord-Hollands Dagblad, door journalist Roel van Leeuwen, gepubliceerd op 2017-09-01.

—

Over de weg en door de lucht (meestal via Brussel) vinden de pakketjes van Curium in Petten bijna dagelijks hun weg naar ziekenhuizen wereldwijd. Met de radioactieve inhoud van de pakketjes worden jaarlijks vele duizenden levens verbeterd of gered.

Er waait een frisse wind bij Curium, zo blijkt al uit het feit dat directeur Frank de Lange van Curium Petten ingaat op de uitnodiging om te praten over de ontwikkelingen binnen het bedrijf. Toen het bedrijf nog in handen was van het Amerikaanse, beursgenoteerde bedrijf Mallinckrodt Pharmaceuticals, werd de publiciteit doorgaans geschuwd. Maar dat is niet het enige wat er is veranderd nadat ’Petten’ begin vorig jaar werd overgenomen door de Engelse investeringsmaatschappij CapVest en samengevoegd met de Franse concurrent IBA Molecular. ,,Curium (zoals het bedrijf sinds dit voorjaar heet, red.) richt zich alleen op nucleaire medicijnen’’, zegt De Lange. ,,Het gaat dus niet meer om allerlei andere zaken.’’

De samenvoeging met concurrent IBA Molecular heeft volgens De Lange vooral voordelen. ,,Gezamenlijk zijn we een stuk sterker. We kunnen elkaar helpen met de levering van producten. Daarnaast willen we van elkaar leren. Juist omdat we beseffen dat achter elk van onze producten een klant zit.’’ Curium is gespecialiseerd in het produceren, verwerken, registreren en distribueren van medische isotopen, waarmee in het ziekenhuis allerlei afwijkingen aan het licht worden gebracht of waarmee patiënten worden behandeld. De unit Petten – waarbij ruim driehonderd mensen werken – huurt hiervoor bestralingscapaciteit in bij de Hoge Flux Reactor in Petten, die wordt gerund door NRG. Daarnaast maakt het ook gebruik van twee cyclotrons.

Steeds meer nucleair
Behalve in Petten heeft Curium productiefaciliteiten in St. Louis (VS) en in Saclay bij Parijs. De Lange: ,,Het bijzondere aan Petten is dat wij hier een eigen molybdeen-fabriek hebben. Deze fabriek levert de grondstof voor technetiumgeneratoren die ook in de twee andere fabrieken worden geproduceerd.’’

Flinke beschuitbus
Deze generatoren, met de vorm en de omvang van een flinke beschuitbus, worden geleverd aan ziekenhuizen, waarna er doorgaans een week mee kan worden gewerkt. ,,Onze producten gaan vanuit Petten naar meer dan zestig landen in de hele wereld.’’

De komende jaren moet de Curiumgroep verder doorgroeien om meer winst te kunnen maken. De Lange: ,,De eigenaren verlangen groei, maar hoe dat wordt gerealiseerd, daarin laten ze ons in grote mate vrij.’’ De komende tijd zal worden gezocht naar synergievoordelen. ,,Dat kan betekenen dat bepaalde producten niet meer in Petten of in Frankrijk worden gemaakt. Verder zullen we vooral zoeken naar nieuwe producten en naar samenwerkingsvormen met andere bedrijven, waaronder startups.’’

Om verder te kunnen groeien, heeft Curium wel nieuw personeel nodig. De Lange: ,,Mensen met een technische achtergrond zijn zeker welkom. In de Noordkop zijn goede mensen soms moeilijk te vinden. Maar je hebt hier een prachtige werkomgeving, je staat nooit in de file en je werkt aan producten die het leven van mensen verbeteren.’’

Deskundigen verwachten dat de vraag naar medische radio-isotopen tot 2030 zal vervijfvoudigen en De Lange sluit zich hierbij aan. Er wordt vooral een groei verwacht in de vraag naar therapeutische isotopen. ,,Er vindt veel onderzoek plaats naar alfastralen, producten waarbij heel veel energie wordt uitgestraald naar slechts een klein gebied in het lichaam. Je wilt natuurlijk zorgen dat de straling in de tumor terecht komt en zo min mogelijk in het gebied daar omheen. Als je meer isotopen hebt waarmee je mensen echt kunt genezen, praat je over een significant grotere markt dan de huidige markt die met name gericht is op diagnostiek.’’

Meest over de weg
Dagelijks gaan nu op vijf à zes verzendtijdstippen ladingen met medische isotopen de deur uit. Een groot deel hiervan wordt over de weg vervoerd naar landen in Europa. Voor bestemmingen verder weg wordt gebruik gemaakt van het vliegveld in Brussel. ,,We doen weinig via Schiphol omdat KLM de keuze heeft gemaakt om geen radioactieve stoffen te vervoeren. Gesprekken met KLM om hier wat aan te veranderen, hebben tot nu toe niets opgeleverd. ,,Maar het zou fijn zijn als we minder kilometers zouden hoeven te maken’’, aldus De Lange.

Verhalen als zou Curium mogelijk uit Petten verdwijnen, verwijst hij naar het rijk der fabelen. ,,Fysiek zijn we aan deze locatie gebonden, vanwege de infrastructuur. Onze molybdeenfabriek is hier en we hebben een kernreactor in onze nabijheid. Bovendien kunnen onze cyclotrons (waarmee een deel van de producten worden geproduceerd, red.) niet zomaar worden verplaatst. Die zijn zelf radioactief geworden en staan in bunkers met betonnen muren met een dikte van twee meter.’’

Wel is het volgens De Lange van groot belang dat de Hoge Flux Reactor – die wordt gerund door NRG – een opvolger krijgt in de vorm van de Pallas-reactor. ,,Onze molybdeen-fabriek wordt voor tweederde gevoed door de Hoge Flux Reactor. Als Pallas er niet komt, moet je je afvragen of je die hier moet houden.’’

Het bedrijf en de klanten zijn afhankelijk van reactoren. ,,We kunnen een aantal isotopen maken in cyclotrons, maar 85 à 90 procent van de scans wordt met technetium99m gedaan. Het grootste nadeel van cyclotrons is dat de producten die daaruit voortkomen over het algemeen een veel kortere halveringstijd hebben en dus minder lang werken. Je hebt in de wereld mogelijk wel 250 cyclotrons nodig om te doen wat je ook met één reactor kunt doen.’’

Met veel interesse worden de ontwikkelingen rond de komst van de Pallas-reactor afgewacht. ,,Ons is gevraagd wat wij van Pallas verwachten. Voor ons is vooral van belang dat wij er liefst meer dan driehonderd dagen per jaar gebruik van kunnen maken.’’

Roel van Leeuwen